Tazminat Hakkı Nasıl Alınır?
İş hayatında, işçinin işverene karşı sahip olduğu bazı haklar vardır. Bu haklar, işçinin işveren tarafından haksız yere işten çıkarılması, mobbinge maruz kalması veya işverenin işçinin haklarını ihlal etmesi gibi durumlarda işçinin korunması içindir. Bu haklar arasında en önemlilerinden biri de tazminat hakkıdır.
Tazminat Nedir?
Tazminat, işçinin işverene karşı sahip olduğu bir haktır. İşverenin işçiyi haksız yere işten çıkarması, mobbinge maruz bırakması veya işverenin işçinin haklarını ihlal etmesi gibi durumlarda işçi, işverenden tazminat talep edebilir. Tazminat, işçinin işverene karşı sahip olduğu bir alacak hakkıdır.
Tazminat Türleri
İşçinin işverene karşı sahip olduğu tazminat türleri şunlardır:
- Kıdem tazminatı: İşçinin işverenin iş yerinde en az bir yıl süreyle kesintisiz olarak çalışması halinde işçiye ödenen tazminattır. Kıdem tazminatının miktarı, işçinin çalıştığı süre ve brüt ücretine göre belirlenir.
- İhbar tazminatı: İşverenin işçiyi haksız yere işten çıkarması halinde işçiye ödenen tazminattır. İhbar tazminatının miktarı, işçinin çalıştığı süreye göre belirlenir.
- Disiplin tazminatı: İşçinin işveren tarafından haklı nedenle işten çıkarılması halinde işçiye ödenen tazminattır. Disiplin tazminatının miktarı, işçinin çalıştığı süre ve brüt ücretine göre belirlenir.
- İş kazası ve meslek hastalığı tazminatı: İşçinin iş yerindeki bir kaza veya meslek hastalığı sonucu yaralanması veya sakatlanması halinde işçiye ödenen tazminattır. İş kazası ve meslek hastalığı tazminatının miktarı, işçinin uğradığı zararın derecesine göre belirlenir.
- Mobbing tazminatı: İşçinin işveren veya işverenin temsilcileri tarafından psikolojik tacize maruz kalması halinde işçiye ödenen tazminattır. Mobbing tazminatının miktarı, işçinin uğradığı zararın derecesine göre belirlenir.
Tazminat Talebi Nasıl Yapılır?
İşçi, işverene karşı sahip olduğu tazminat hakkını işverenle anlaşarak veya dava açarak talep edebilir.
İşverenle Anlaşma Yoluyla Tazminat Talebi
İşçi, işverenle tazminat konusunda anlaşmak isterse, işverene bir ihtarname göndererek tazminat talebinde bulunabilir. İhtarnamede, işçinin tazminat talebinin miktarı ve gerekçesi belirtilmelidir. İşveren, ihtarnamede belirtilen süre içinde işçinin tazminat talebini kabul ederse, işçi tazminatını işverenden alabilir.
Dava Yoluyla Tazminat Talebi
İşveren, işçinin tazminat talebini kabul etmezse, işçi tazminat talebiyle dava açabilir. Dava, işçinin son çalıştığı iş yerinin bulunduğu yerdeki İş Mahkemesinde açılır. Davada, işçinin tazminat talebini kanıtlaması gerekir. İşçinin tazminat talebini kanıtlaması halinde, mahkeme işçinin lehine karar verir ve işçiye tazminat ödenmesine hükmeder.
Tazminat Talebinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tazminat talebinde bulunurken dikkat edilmesi gereken bazı hususlar şunlardır:
- Tazminat talebinin süresi: İşçi, işverene karşı sahip olduğu tazminat hakkını, iş sözleşmesinin sona ermesinden itibaren iki yıl içinde talep etmelidir.
- Tazminat talebinin gerekçesi: İşçi, tazminat talebinin gerekçesini açıkça belirtmelidir.
- Tazminat talebinin miktarı: İşçi, tazminat talebinin miktarını belirlemelidir.
- Tazminat talebinin kanıtlanması: İşçinin tazminat talebini kanıtlaması gerekir.
Tazminat Hakkının Korunması
İşçinin işverene karşı sahip olduğu tazminat hakkı, İş Kanunu ve Borçlar Kanunu gibi mevzuatlarla korunmaktadır. İşverenin işçinin tazminat hakkını ihlal etmesi halinde, işçi işverene karşı dava açabilir.
Tazminat Hakkının İhlalinde Ne Yapılabilir?
İşverenin işçinin tazminat hakkını ihlal etmesi halinde, işçi işverene karşı şunları yapabilir:
- Tazminat talebinde bulunabilir.