Emeklilikte Kıdem Tazminatı
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı bir neden olmaksızın feshi halinde işçiye ödenen bir tazminat türüdür. Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her yıl için 30 günlük ücreti tutarındadır.
Emeklilikte Kıdem Tazminatı Almanın Şartları
Emeklilikte kıdem tazminatı almanın iki temel şartı vardır:
- İşçinin işyerinde en az bir yıl çalışmış olması
- İşçinin 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme gün sayısı koşullarını tamamlamış olması
Bu şartları sağlayan işçiler, emeklilik sebebiyle işten ayrıldıklarında kıdem tazminatı almaya hak kazanırlar.
Emeklilikte Kıdem Tazminatının Hesaplanması
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her yıl için 30 günlük ücreti tutarındadır. Ücret, işçinin brüt ücretidir.
İşçinin brüt ücreti, asgari ücretin üzerindeyse, kıdem tazminatı hesaplanırken asgari ücret esas alınır.
Emeklilikte Kıdem Tazminatının Tavanı
Kıdem tazminatının yıllık miktarı en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesini geçemez.
Halen Devlet Memurlarına bir hizmet yılı için ödenmekte olan emeklilik ikramiyesi, 2023 yılı için 22.000 TL’dir.
Bu nedenle, 2023 yılında emekli olan bir işçinin alabileceği en yüksek kıdem tazminatı miktarı 22.000 TL’dir.
Emeklilikte Kıdem Tazminatının Ödenmesi
İşveren, işçinin emekliliği sebebiyle iş sözleşmesini feshetmesi halinde, kıdem tazminatını işçiye en geç 30 gün içinde ödemekle yükümlüdür.
İşverenin bu yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde, işçi, kıdem tazminatı alacağına ilişkin icra takibi başlatabilir.
Örnek Hesaplamalar
Örnek 1:
Bir işçi, 2008 yılında işe başlamış ve 2023 yılında emekli olmuştur. İşçinin brüt ücreti, 2023 yılı için asgari ücret olan 5.500 TL’dir.
Bu işçinin alabileceği kıdem tazminatı miktarı, aşağıdaki gibi hesaplanır:
- İşçinin çalıştığı yıl sayısı: 2023 – 2008 = 15
- İşçinin brüt ücreti: 5.500 TL
- Kıdem tazminatının yıllık miktarı: 5.500 TL * 15 = 82.500 TL
- Kıdem tazminatının tavan miktarı: 22.000 TL
Bu işçinin alabileceği en yüksek kıdem tazminatı miktarı, tavan miktarı olan 22.000 TL’dir.
Örnek 2:
Bir işçi, 2015 yılında işe başlamış ve 2023 yılında emekli olmuştur. İşçinin brüt ücreti, 2023 yılı için asgari ücret olan 5.500 TL’nin üzerindedir.
Bu işçinin alabileceği kıdem tazminatı miktarı, aşağıdaki gibi hesaplanır:
- İşçinin çalıştığı yıl sayısı: 2023 – 2015 = 8
- İşçinin brüt ücreti: 7.000 TL (asgari ücretin üzerinde)
- Kıdem tazminatının yıllık miktarı: 7.000 TL * 8 = 56.000 TL
- Kıdem tazminatının tavan miktarı: 22.000 TL
Bu işçinin alabileceği en yüksek kıdem tazminatı miktarı, tavan miktarı olan 22.000 TL’dir.
Emeklilikte Kıdem Tazminatı ile İlgili Diğer Hususlar
- İşçi, emeklilik sebebiyle işten ayrılsa bile, işveren tarafından haklı bir neden olmaksızın işten çıkarılsa bile kıdem tazminatına hak kazanır.
- İşçi, emeklilik sebebiyle işten ayrılırken, kıdem tazminatının bir kısmını peşin olarak alabilir. Ancak, işçinin alacağı kıdem tazminatının en az yarısının iş sözleşme