Hakaret Manevi Tazminat Miktarı
Hakaret, bir kişiye sövmek veya onur, şeref ve saygınlığı rencide edecek nitelikte bir fiili ya da olguyu isnat etmek suretiyle işlenen bir suçtur. Hakaret suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesinde düzenlenmiştir.
Hakaret suçunun unsurları şunlardır:
- Sövmek veya onur, şeref ve saygınlığı rencide edecek nitelikte bir fiili ya da olguyu isnat etmek,
- Bu fiilin bir kişiye karşı işlenmesi,
- Bu fiilin kamuya açık bir yerde veya yaygın iletişim vasıtalarıyla işlenmesi.
Hakaret suçunun cezası, suçun aleni olarak işlenmesi halinde, üç aydan iki yıla kadar hapis ve adli para cezasıdır. Hakaret suçunun basın yoluyla işlenmesi halinde, altı aydan iki yıla kadar hapis ve adli para cezasına hükmedilir.
Hakaret suçunun mağduru olan kişi, uğradığı manevi zarara karşılık manevi tazminat davası açabilir. Manevi tazminat, bir kimsenin kişilik haklarının hukuka aykırı olarak ihlal edilmesi nedeniyle uğradığı elem ve ıstırabın giderilmesi amacıyla ödenen bir tazminat türüdür.
Manevi Tazminat Miktarı
Manevi tazminat miktarı, somut olaya göre değişkenlik gösterebilir. Hakim, manevi tazminat miktarını belirlerken, aşağıdaki hususları göz önünde bulundurur:
- Hakaretin ağırlığı ve etkisi,
- Hakaretin kamuya açık bir yerde veya yaygın iletişim vasıtalarıyla işlenmesi,
- Hakaretin mağdurun ailevi, sosyal ve mesleki yaşamında yarattığı olumsuz etkiler,
- Hakaret edenin kusurlu davranışı,
- Hakaret edenin ekonomik durumu,
- Mağdurun ekonomik durumu.
Yargıtay kararlarında, hakaret nedeniyle manevi tazminat miktarı genellikle 5.000 TL ile 100.000 TL arasında belirlenmektedir. Ancak, somut olayın özelliklerine göre bu miktar daha da yüksek veya düşük olabilir.
Yargıtay Kararları
Yargıtay, hakaret nedeniyle manevi tazminat miktarını belirlerken, somut olayın özelliklerini dikkate almaktadır. Yargıtay kararlarında, hakaretin ağırlığı ve etkisi, hakaretin kamuya açık bir yerde veya yaygın iletişim vasıtalarıyla işlenmesi, hakaretin mağdurun ailevi, sosyal ve mesleki yaşamında yarattığı olumsuz etkiler, hakaret edenin kusurlu davranışı, hakaret edenin ekonomik durumu ve mağdurun ekonomik durumu gibi hususlar göz önünde bulundurulmaktadır.
Yargıtay’ın bazı kararlarında, hakaret nedeniyle manevi tazminat miktarı şu şekilde belirlenmiştir:
- Bir kişinin, başka bir kişiye “ahlaksız, terbiyesiz, aşağılık insan” şeklinde hakaret etmesi nedeniyle manevi tazminat olarak 50.000 TL’ye hükmedilmiştir.
- Bir kişinin, başka bir kişiye “hain, şerefsiz, vatan haini” şeklinde hakaret etmesi nedeniyle manevi tazminat olarak 100.000 TL’ye hükmedilmiştir.
- Bir kişinin, başka bir kişiye “hırsız, sahtekar, dolandırıcı” şeklinde hakaret etmesi nedeniyle manevi tazminat olarak 75.000 TL’ye hükmedilmiştir.
Manevi Tazminat Davaları
Hakaret nedeniyle manevi tazminat davası açmak için, hakarete uğrayan kişinin, hakaret eden kişiye karşı bir dilekçe ile dava açması gerekir. Dilekçede, hakarete uğrayan kişinin kimliği, hakaretin hangi tarihte ve nerede işlendiği, hakaretin içeriği, hakaretin mağdurun kişilik haklarına verdiği zararlar ve talep edilen manevi tazminat miktarı belirtilmelidir.
Manevi tazminat davaları, asliye hukuk mahkemelerinde görülür. Dava, hakarete uğrayan kişinin yerleşim yerindeki asliye hukuk mahkemesinde açılabilir.
Manevi tazminat davalarında, dava dilekçesinin tebliğinden itibaren 2 hafta içinde cevap dilekçesi verilmesi gerekir. Cevap dilekçesinde, hakaret eden kişi, davanın reddini talep edebilir veya davaya karşı kendi savunmasını yapabilir.
Manevi tazminat davalarında, yargılama sonunda, mahkeme, olayın özelliklerini dikkate alarak, hakaret nedeniyle manevi tazminat ödenmesine hükmedebilir veya davanın reddine karar verebilir.
Manevi Tazminat Davalarında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar