İşten Çıkarma Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
İşten çıkarma tazminatı, bir işverenin işçisini iş akdini feshetmesi durumunda işçiye ödenmesi gereken bir tazminattır. Bu tazminat, işçinin işyerinde çalıştığı süreye ve aldığı ücrete göre hesaplanır.
Türkiye’de İşten Çıkarma Tazminatı Türleri
Türkiye’de işten çıkarma tazminatı, iki türde ödenir:
- Kıdem tazminatı: İşçinin işyerinde çalıştığı her yıl için, brüt ücretinin 30 günlük tutarıdır.
- İhbar tazminatı: İşçinin işyerinde çalıştığı her tam yıl için, brüt ücretinin 30 günlük tutarının yarısıdır.
Kıdem Tazminatı Hesaplaması
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her yıl için, brüt ücretinin 30 günlük tutarıdır. Yani, işçinin çalıştığı yıl sayısı ile son aldığı brüt ücret çarpılarak kıdem tazminatına ulaşılır.
Kıdem tazminatının hesaplanmasında dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır:
- İşçinin aldığı brüt ücret, damga vergisi kesintisi yapılmadan hesaplanır.
- İşçinin aldığı ücrete, yan haklar da dahil edilir. Örneğin, yemek, yol, giyim, ikramiye gibi ödemeler brüt ücrete dahil edilir.
- Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı süreye göre hesaplanır.
Örnek:
Brüt maaşı 10.000 TL olan ve 20 yıl boyunca aynı iş yerinde çalışan bir kişinin alacağı kıdem tazminatı, 20 * 10.000 TL = 200.000 TL’dir.
İhbar Tazminatı Hesaplaması
İhbar tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her tam yıl için, brüt ücretinin 30 günlük tutarının yarısıdır.
İhbar tazminatının hesaplanmasında dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır:
- İşçinin aldığı brüt ücret, damga vergisi kesintisi yapılmadan hesaplanır.
- İşçinin aldığı ücrete, yan haklar da dahil edilir. Örneğin, yemek, yol, giyim, ikramiye gibi ödemeler brüt ücrete dahil edilir.
- İhbar tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı süreye göre hesaplanır.
- İşçinin iş sözleşmesi belirli süreli ise, ihbar tazminatı, sözleşmenin kalan süresine göre hesaplanır.
Örnek:
Brüt maaşı 10.000 TL olan ve 20 yıl boyunca aynı iş yerinde çalışan bir kişinin alacağı ihbar tazminatı, 20 * 10.000 TL / 2 = 100.000 TL’dir.
Haksız Fesih Tazminatı
İşveren, işçinin iş akdini haksız olarak feshederse, işçiye haksız fesih tazminatı ödemek zorundadır. Haksız fesih tazminatının miktarı, iş mahkemesi tarafından belirlenir.
Haksız fesih tazminatının belirlenmesinde, işçinin kıdemi, brüt ücreti ve işyerindeki pozisyonu gibi faktörler dikkate alınır.
Örnek:
Brüt maaşı 10.000 TL olan ve 20 yıl boyunca aynı iş yerinde çalışan bir işçinin işveren tarafından haksız olarak işten çıkarılması durumunda, işçinin alabileceği haksız fesih tazminatı, 100.000 TL ile 200.000 TL arasında olabilir.
Kötüniyet Tazminatı
İşveren, işçinin iş akdini kötüniyetli olarak feshederse, işçiye kötüniyet tazminatı ödemek zorundadır. Kötüniyet tazminatının miktarı, iş mahkemesi tarafından belirlenir.
Kötüniyet tazminatının belirlenmesinde, işverenin işçiyi işten çıkarmadaki amacı, işçinin fesihten önce yaptığı davranışlar gibi faktörler dikkate alınır.
Örnek:
Brüt maaşı 10.000 TL olan ve 20 yıl boyunca aynı iş yerinde çalışan bir işçinin işveren tarafından kötüniyetli olarak işten çıkarılması durumunda, işçinin alabileceği kötüniyet tazminatı, 100.00