İşten Kendi İsteğiyle Ayrılan İşçi Tazminat Alabilir mi?
İşten kendi isteğiyle ayrılan işçinin tazminat alma hakkı, Türk İş Kanunu’nun (TİSK) 24. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, işçinin kendi isteğiyle iş akdini feshetmesi halinde, kıdem tazminatı dışında herhangi bir tazminat hakkı bulunmamaktadır.
Kıdem Tazminatı
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her tam yıl için 30 günlük ücreti tutarındadır. Kıdem tazminatının hesaplanmasında işçinin son 30 günlük brüt ücreti esas alınır. Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı sürenin tam yıl olarak hesaplanması suretiyle ödenir. Örneğin, işçi 5 yıl 6 ay çalışmışsa, kıdem tazminatı hesabında 5 tam yıl ve 6 ay dikkate alınır.
İhbar Tazminatı
İhbar tazminatı, işçinin iş akdini feshetmesi halinde, işverenin işçiye ödemesi gereken bir tazminattır. İhbar tazminatının miktarı, işçinin kıdem ve brüt ücreti esas alınarak hesaplanır.
İşçinin iş akdini feshetmesi halinde, ihbar tazminatı hakkının doğabilmesi için aşağıdaki şartların sağlanması gerekir:
- İşçinin iş akdinin feshi, işçinin kendi isteğiyle olmalıdır.
- İşçinin kıdemi en az 6 ay olmalıdır.
İşçinin iş akdini kendi isteğiyle feshetmesi halinde, ihbar tazminatı hakkının doğması için işçinin işverene belirli bir süre önceden bildirimde bulunması gerekir. Bu süre, işçinin kıdem süresine göre değişmektedir.
- 1-3 yıl kıdemi olan işçi için: 2 hafta
- 3-6 yıl kıdemi olan işçi için: 4 hafta
- 6-15 yıl kıdemi olan işçi için: 6 hafta
- 15 yıl ve üzeri kıdemi olan işçi için: 8 hafta
İşçi, bildirim süresine uymadan iş akdini feshetmesi halinde, işverene ihbar tazminatı ödemek zorundadır.
İşten Kendi İsteğiyle Ayrılan İşçinin Tazminat Hakkı Bulunmayan Durumlar
İşten kendi isteğiyle ayrılan işçinin tazminat alma hakkı bulunmayan durumlar şunlardır:
- İşçinin iş akdini feshetmesi, işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeniyle gerçekleşmişse, işçi kıdem tazminatı almaya hak kazanır.
- İşçinin iş akdini feshetmesi, işverenin işçiyi haklı nedenle işten çıkarması nedeniyle gerçekleşmişse, işçi kıdem tazminatı almaya hak kazanır.
- İşçinin iş akdini feshetmesi, işverenin işçiye mobbing uygulaması nedeniyle gerçekleşmişse, işçi kıdem tazminatı almaya hak kazanır.
Sonuç
İşten kendi isteğiyle ayrılan işçinin tazminat alma hakkı, Türk İş Kanunu’nda sınırlı olarak düzenlenmiştir. Bu durumdaki işçinin kıdem tazminatı dışında herhangi bir tazminat alma hakkı bulunmamaktadır. Ancak, işçinin iş akdini feshetmesi, işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı, işçiyi haklı nedenle işten çıkarması veya mobbing nedeniyle gerçekleşmişse, işçi kıdem tazminatı almaya hak kazanabilir.