Kendi İsteğiyle İşten Ayrılan İşçinin İhbar Tazminatı Hakkı
İş Kanunu’nun 17. maddesine göre, iş sözleşmesi, kanundan doğan ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık halleri dışında, herhangi bir nedenle feshedilebilir. Bu kapsamda, işçinin kendi isteğiyle işten ayrılması da bir fesih nedenidir.
İşçinin kendi isteğiyle işten ayrılması durumunda, ayrılmanın nedeni önem taşımaksızın ihbar tazminatı hakkı oluşmamaktadır. Bu nedenle, işçinin kendi isteğiyle işten ayrılması durumunda, işverene ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmamaktadır.
Ancak, işçinin bildirim süresine uymaksızın işten ayrılması halinde, işverenin talep etmesine bağlı olarak, işçi bildirim süresine uymadan bıraktığı iş için ihbar tazminatı ödemek durumunda kalabilir.
İhbar Süresi
İş Kanunu’nun 17. maddesine göre, iş sözleşmesinin feshi halinde, işveren ile işçinin karşılıklı olarak belirlenen bildirim sürelerine uymaları gerekir. Bildirim süreleri, hizmet akdinin süresine göre şu şekilde belirlenmiştir:
- Süresi bir yıla kadar olan iş sözleşmelerinde, bildirim süresi iki haftadır.
- Süresi bir yıldan beş yıla kadar olan iş sözleşmelerinde, bildirim süresi dört haftadır.
- Süresi beş yıldan fazla olan iş sözleşmelerinde, bildirim süresi altı haftadır.
Bildirim süreleri, taraflarca sözleşme ile artırılabilir veya azaltılabilir. Ancak, bildirim süresinin azaltılması, işçinin aleyhine olamaz.
Bildirim Süresine Uyulmaması Halinde İhbar Tazminatı
İşçinin bildirim süresine uymaksızın işten ayrılması halinde, işverenin talebi üzerine, işçi bildirim süresine uymadığı süre için işverene ihbar tazminatı ödemek zorundadır.
İhbar tazminatı, işçinin brüt ücretinin, bildirim süresine ilişkin gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanır.
Örneğin, bir işçinin kıdemi 3 yıl olup, brüt ücreti 5.000 TL ise, işçinin bildirim süresi 4 haftadır. İşçinin bu süreye uymaksızın işten ayrılması halinde, işçinin işverene ödeyeceği ihbar tazminatı, 5.000 TL x 4 = 20.000 TL olacaktır.
İşçinin İhbar Tazminatına Hak Kazanması İçin Gerekli Şartlar
İşçinin kendi isteğiyle işten ayrılması durumunda ihbar tazminatına hak kazanabilmesi için aşağıdaki şartların sağlanması gerekir:
- İşçinin iş sözleşmesinin kendi isteğiyle feshetmesi gerekir.
- İşçinin bildirim süresine uyması gerekir.
- İşçinin bildirim süresi içerisinde işverene ihbar tazminatı talebinde bulunması gerekir.
İşçinin İhbar Tazminatına Hak Kazanmaması Halleri
İşçinin kendi isteğiyle işten ayrılması durumunda ihbar tazminatına hak kazanamadığı durumlar şunlardır:
- İşçinin bildirim süresine uymaması halinde, işverenin talep etmesi durumunda, işçi bildirim süresine uymadığı süre için işverene ihbar tazminatı ödemek zorundadır.
- İşçinin işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışları nedeniyle iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmesi halinde, işçi ihbar tazminatına hak kazanır.
- İşçinin işverenin haklı nedenle iş sözleşmesini feshetmesi halinde, işçi ihbar tazminatına hak kazanır.
- İşçinin işverenin geçerli nedenle iş sözleşmesini feshetmesi halinde, işçi ihbar tazminatına hak kazanır.
İşçinin İhbar Tazminatı Talep Etme Süresi
İşçinin ihbar tazminatı talebinde bulunabilmesi için, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren 1 yıl içinde işverene ihbar tazminatı talebinde bulunması gerekir. Bu süre içerisinde ihbar tazminatı talebinde bulunmayan işçi, ihbar tazminatı talebinde bulunamaz.
İhbar Tazminatı Davası
İşçinin ihbar tazminatı talebi, işveren tarafından karşılanmazsa, işçi ihbar tazminatı davası açabilir. İhbar tazminatı davası, işçinin iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren 1 yıl içinde açılmalıdır.