Mali Sorumluluk Tazminatı Nedir?
Mali sorumluluk tazminatı, bir kişinin veya kurumun, eylemleri veya ihmalleri sonucunda başkalarına verdiği maddi veya manevi zararların karşılanması için yaptığı ödemedir. Mali sorumluluk tazminatı, hukuki bir kavram olup, tazminat hukuku kapsamında incelenir.
Mali Sorumluluk Tazminatı Türleri
Mali sorumluluk tazminatı türleri, tazminatın kaynağına göre ikiye ayrılır:
- Zorunlu mali sorumluluk tazminatı: Bu tür tazminatlar, kanun tarafından zorunlu olarak yaptırılması gereken sigorta kapsamında ödenir. Örneğin, motorlu kara taşıtları zorunlu mali sorumluluk sigortası (trafik sigortası), işveren mali sorumluluk sigortası, halı saha işletmecileri mali sorumluluk sigortası gibi.
- İhtiyari mali sorumluluk tazminatı: Bu tür tazminatlar, kanun tarafından zorunlu olarak yaptırılması gerekmeyen sigorta kapsamında ödenir. Örneğin, kasko sigortası, mesleki sorumluluk sigortası, ürün sorumluluk sigortası gibi.
Zorunlu Mali Sorumluluk Tazminatı
Zorunlu mali sorumluluk tazminatı, bir kişinin veya kurumun, eylemleri veya ihmalleri sonucunda başkalarına verdiği maddi veya manevi zararların karşılanması için kanun tarafından zorunlu olarak yaptırılması gereken sigorta kapsamında ödenen tazminattır. Zorunlu mali sorumluluk tazminatı, kişilerin ve kurumların başkalarına verdikleri zararlardan dolayı sorumlu tutulmalarını ve bu zararların karşılanmasını sağlamak amacıyla düzenlenmiştir.
Zorunlu mali sorumluluk tazminatı türlerinden bazıları şunlardır:
- Motorlu kara taşıtları zorunlu mali sorumluluk sigortası (trafik sigortası): Motorlu kara taşıtları kullananların, bu taşıtların işletimi sırasında diğer kişilere verdikleri zararları karşılamak amacıyla yaptırmaları gereken sigortadır. Trafik sigortası, Türkiye’de 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu kapsamında zorunludur.
- İşveren mali sorumluluk sigortası: İşverenin, işyerinde çalışanlara verdiği zararları karşılamak amacıyla yaptırmaları gereken sigortadır. İşveren mali sorumluluk sigortası, Türkiye’de 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında zorunludur.
- Halı saha işletmecileri mali sorumluluk sigortası: Halı saha işletmecilerinin, halı sahalarda meydana gelen kazalarda yaralanan veya ölen kişilere verdikleri zararları karşılamak amacıyla yaptırmaları gereken sigortadır. Halı saha işletmecileri mali sorumluluk sigortası, Türkiye’de 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında zorunludur.
İhtiyari Mali Sorumluluk Tazminatı
İhtiyari mali sorumluluk tazminatı, bir kişinin veya kurumun, eylemleri veya ihmalleri sonucunda başkalarına verdiği maddi veya manevi zararların karşılanması için kanun tarafından zorunlu olarak yaptırılması gerekmeyen sigorta kapsamında ödenen tazminattır. İhtiyari mali sorumluluk tazminatı, kişilerin ve kurumların başkalarına verdikleri zararlardan dolayı sorumlu tutulmalarını ve bu zararların karşılanmasını sağlamak amacıyla düzenlenmiştir.
İhtiyari mali sorumluluk tazminatı türlerinden bazıları şunlardır:
- Kasko sigortası: Motorlu kara taşıtlarının, üçüncü kişilere verdiği zararlar ile kendi hasarlarını karşılamak amacıyla yaptırılan sigortadır. Kasko sigortası, Türkiye’de zorunlu değildir.
- Mesleki sorumluluk sigortası: Bir mesleki faaliyetin yürütülmesi sırasında üçüncü kişilere verilen zararları karşılamak amacıyla yaptırılan sigortadır. Mesleki sorumluluk sigortası, Türkiye’de zorunlu değildir.
- Ürün sorumluluk sigortası: Bir ürünün imalat, pazarlama veya satışı sırasında üçüncü kişilere verdiği zararları karşılamak amacıyla yaptırılan sigortadır. Ürün sorumluluk sigortası, Türkiye’de zorunlu değildir.
Mali Sorumluluk Tazminatı Talebi Nasıl Yapılır?
Mali sorumluluk tazminatı talebi, zarar gören kişi tarafından, zarar veren kişiye veya sorumlu kuruma karşı yapılır. Zarar gören kişi, tazminat talebini yazılı olarak veya sözlü olarak yapabilir.
Zararın tespiti
Mali sorumluluk tazminatı talebinin değerlendirilebilmesi için, zararın miktarının ve niteliğinin tespit edilmesi gerekir. Zarar, maddi zarar veya manevi zarar olabilir.
Maddi zarar, bir kişinin veya kurumun, eylemleri veya ihmalleri sonucunda başkasına verdiği, parayla ölçülebilen zarardır. Örneğin, bir trafik kazasında yaralanan kişinin tedavi masrafları, bir iş kazasında yaralanan kişinin iş göremezlik süresi boyunca kaybettiği gelir, bir ürün kusurundan dolayı bozulan